گروه مهندسین مشاور سورین

در این پست قصد داریم قوانین و ضوابط استقرار واحدهای صنعتی که در انواع مطالعات محیط زیستی از جمله ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA) و برنامه مدیریت محیط زیست (EMP) مورد استفاده قرار می‌گیرد را تشریح نموده و فایل آن را جهت بهره برداری کارفرمایان و صاحبان صنایع و همکاران گرامی قرار دهیم.

مقدمه

استقرار واحدهای صنعتی در هر منطقه نیازمند رعایت قوانین و ضوابط مختلفی است که هدف آن‌ها حفظ سلامت محیط زیست، جلوگیری از آلودگی، حمایت از منابع طبیعی و ارتقاء کیفیت زندگی مردم است. از جمله مواردی که می بایست پیش از استقرار یک واحد صنعتی رعایت شود شامل موارد زیر است:

1. ارزیابی اثرات زیست‌محیطی (EIA)

یکی از مهم‌ترین قوانین برای استقرار واحدهای صنعتی، انجام ارزیابی اثرات زیست‌محیطی (EIA) است. این ارزیابی باید پیش از راه‌اندازی هر واحد صنعتی انجام گیرد تا تأثیرات منفی آن بر محیط زیست، منابع طبیعی و جوامع محلی شناسایی و کاهش یابد. در این ارزیابی باید اثرات زیست‌محیطی شامل آلودگی هوا، آب، خاک، سروصدای زیاد و تاثیرات اجتماعی در نظر گرفته شود.

2. انتخاب محل استقرار واحد صنعتی

انتخاب مکان مناسب برای واحد صنعتی یکی از مهم‌ترین مراحل استقرار است. این انتخاب باید با توجه به مواردی همچون:

دوری از مناطق مسکونی و کشاورزی

دسترسی به منابع انرژی و مواد اولیه

موقعیت مناسب برای حمل و نقل و صادرات محصولات

جلوگیری از آسیب به منابع آبی و زیستگاه‌های طبیعی صورت گیرد. قوانین و ضوابط مرتبط با استفاده از زمین‌ها و نواحی صنعتی باید رعایت شود تا از مشکلات زیست‌محیطی و اجتماعی جلوگیری شود.

3. رعایت استانداردهای آلودگی هوا

واحدهای صنعتی باید استانداردهای مربوط به آلودگی هوا را رعایت کنند. این استانداردها معمولاً شامل محدودیت‌هایی برای میزان انتشار آلاینده‌ها مانند گازهای گلخانه‌ای، ذرات معلق، دی‌اکسید گوگرد و اکسیدهای نیتروژن است. برای کاهش آلودگی هوا، برخی واحدها باید از دستگاه‌ها و فناوری‌های کاهش آلودگی مانند فیلترها و سیستم‌های تصفیه گازهای خروجی استفاده کنند.

4. مدیریت پسماندهای صنعتی

یکی دیگر از مهم‌ترین قوانین مربوط به استقرار واحدهای صنعتی، مدیریت پسماندهای صنعتی است. واحدهای صنعتی موظف هستند پسماندهای خود را به‌درستی مدیریت کنند، آن‌ها را تفکیک، بازیافت یا دفع نمایند. این پسماندها باید مطابق با مقررات زیست‌محیطی جمع‌آوری و به‌طور ایمن دفع شوند تا از آلودگی خاک، آب و هوا جلوگیری شود.

5. استفاده از فناوری‌های سبز

استفاده از فناوری‌های سبز به منظور کاهش اثرات منفی بر محیط زیست در واحدهای صنعتی ضروری است. این فناوری‌ها شامل استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر (مانند انرژی خورشیدی، بادی و غیره)، استفاده بهینه از منابع آب و کاهش مصرف انرژی است. این فناوری‌ها می‌توانند به کاهش هزینه‌ها و بهره‌وری بیشتر واحدها کمک کنند.

6. رعایت قوانین و استانداردهای ایمنی

تمام واحدهای صنعتی باید قوانین ایمنی را رعایت کرده و استانداردهای ایمنی و بهداشت شغلی را برای حفاظت از سلامت کارگران و دیگر افراد رعایت کنند. این شامل تجهیز واحدهای صنعتی به سیستم‌های ایمنی، آموزش کارکنان در خصوص خطرات و رعایت پروتکل‌های ایمنی است.

7. نظارت و بازرسی‌های دوره‌ای

پس از استقرار واحد صنعتی، نظارت و بازرسی‌های دوره‌ای توسط سازمان‌های نظارتی زیست‌محیطی انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که واحد صنعتی به درستی قوانین و مقررات زیست‌محیطی را رعایت می‌کند. در صورت تخلف از این ضوابط، ممکن است جریمه یا حتی تعطیلی واحد صنعتی صورت گیرد.

8. رعایت قوانین مربوط به منابع آبی

برای واحدهای صنعتی که از منابع آبی استفاده می‌کنند، قوانین سخت‌گیرانه‌ای وجود دارد. این قوانین شامل محدودیت‌هایی برای مصرف آب، روش‌های بازیافت و تصفیه آب و جلوگیری از آلوده‌سازی منابع آبی است. واحدهای صنعتی باید به‌طور منظم کیفیت آب مصرفی و تخلیه‌شده را تحت نظارت و کنترل قرار دهند.

نتیجه‌گیری

رعایت قوانین و ضوابط استقرار واحدهای صنعتی نه‌تنها به حفظ محیط زیست و منابع طبیعی کمک می‌کند، بلکه به بهبود شرایط زندگی جوامع محلی و ارتقاء کیفیت صنایع نیز منجر می‌شود. استقرار صنعتی در هر منطقه باید با در نظر گرفتن این قوانین انجام گیرد تا از هرگونه اثرات منفی احتمالی جلوگیری شود و بهره‌وری و سودآوری صنایع افزایش یابد.

گروه #مهندسین_مشاور_سورین همکار شرکت #نوین_کاوش_زیست_سپهر با در اختیار داشتن تیم کارشناسی مجرب و کار آزموده با رزومه ای قوی آماده ارائه خدمات مشاوره محیط زیست و انجام کلیه مطالعات محیط زیستی از جمله EMP، EIA, modeling و غیره است.

https://imgurl.ir/viewer.php?file=w14734__1.pdf

با سلام از این هفته قصد داریم گزینه اخبار محیط زیستی یک هفته اخیر را از منابع خبری مختلف جمع آوری و به طور مختصر و مفید در قالب یک پست ارائه دهیم:

در هفته گذشته، اخبار محیط زیستی متعددی در رسانه‌ها منتشر شده است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم:

۱. پیگیری حق‌آبه هیرمند و حفظ شاخص‌های محیط زیستی

در سفر وزیر امور خارجه به افغانستان، موضوع حق‌آبه هیرمند مورد پیگیری قرار گرفت تا مشکلات زیست‌محیطی ناشی از کمبود آب در این منطقه کاهش یابد. همچنین، حفظ شاخص‌های محیط زیستی در دستور کار دولت قرار دارد تا به بهبود وضعیت محیط زیست کمک شود.

۲. آموزش محیط زیست به دانش‌آموزان

وزیر آموزش و پرورش اعلام کرد که این وزارتخانه آمادگی همکاری در زمینه ایجاد فرهنگ محیط زیستی را دارد و می‌تواند از ظرفیت شبکه شاد با ۱۵ میلیون کاربر برای آموزش محیط زیست استفاده کند.

۳. ثبت تخلفات محیط زیستی با کمک بازرسان نامحسوس پلیس

جانشین پلیس راهنمایی و رانندگی فراجا از ثبت و اعمال قانون تخلفات محیط زیستی توسط بازرسان نامحسوس پلیس خبر داد تا نظارت بر تخلفات زیست‌محیطی افزایش یابد.

۴. نیاز به پلیس نامحسوس محیط زیستی

معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط‌زیست اظهار داشت که برای حفاظت بهتر از محیط زیست و صیانت از طبیعت، وجود پلیس نامحسوس محیط زیستی ضروری است.

۵. تخریب شدید محیط زیست ایران و لزوم آموزش محیط زیستی

گزارش‌ها نشان می‌دهد که محیط زیست ایران به شدت در حال تخریب است و برای مقابله با این وضعیت، آموزش محیط زیستی و استفاده از ظرفیت‌های آموزشی مانند شبکه شاد ضروری است.

این اخبار نشان‌دهنده توجه ویژه به مسائل محیط زیستی و تلاش برای بهبود وضعیت آن در کشور است.

در آینده تلاش می‌کنیم اخبار را به صورت مفیدتر و جذاب‌تر خدمت مخاطبین عزیزم ارائه نماییم.

تهیه گزارش EMP (Environmental Management Plan) یا "طرح مدیریت زیست‌محیطی" یکی از اسناد مهم برای پروژه‌های مختلف است که به منظور مدیریت و کاهش اثرات زیست‌محیطی پروژه‌ها تدوین می‌شود. شیوه‌نامه تهیه گزارش EMP ممکن است بسته به نوع پروژه، سازمان و الزامات مختلف، متفاوت باشد، اما اصول کلی در تمامی گزارش‌ها تقریباً مشابه است. تهیه گزارش EMP به طور معمول برای پروژه هایی که مجوزهای لازم را قبلا گرفته یا بدون مجوز شروع به فعالیت نموده و در حال بهره برداری هستند از طرف کارشناسان محترم سازمان حفاظت از محیط زیست الزام می شود.

در زیر یک شیوه‌نامه عمومی (بخش های اصلی) برای تهیه گزارش EMP آمده است:

1. مقدمه

تعریف و هدف: شرح کلی در مورد پروژه، اهداف طرح و اهمیت مدیریت زیست‌محیطی.

محدوده گزارش: بیان این که گزارش برای چه بخش‌هایی از پروژه آماده می‌شود.

آشنایی با طرف‌های ذی‌نفع: معرفی ذینفعان اصلی پروژه از جمله مقامات دولتی، شرکت‌ها و جوامع محلی.

2. مشخصات پروژه

توضیحات کلی پروژه: شرح جامع از پروژه شامل هدف، موقعیت جغرافیایی، نوع فعالیت‌ها و زمان‌بندی.

پلان موقعیتی و نقشه‌ها: ارائه نقشه‌های مربوط به مکان پروژه و تاثیرات آن بر محیط‌زیست.

3. تحلیل اثرات زیست‌محیطی

تعیین اثرات مثبت و منفی: تحلیل و شناسایی اثرات احتمالی پروژه بر محیط‌زیست مانند آلودگی هوا، آب، خاک، تنوع زیستی و غیره.

ارزیابی اهمیت اثرات: تعیین سطح اهمیت و شدت اثرات در مراحل مختلف پروژه.

پیش‌بینی اثرات آتی: تحلیل اثرات در بلندمدت و اثرات ثانویه احتمالی.

4. روش‌های کاهش اثرات منفی

اقدامات پیشگیرانه: استراتژی‌ها و راهکارهایی برای پیشگیری از آسیب‌های زیست‌محیطی.

اقدامات اصلاحی: روش‌هایی برای اصلاح اثرات منفی که در زمان پروژه ممکن است رخ دهند.

کنترل و نظارت: تعیین راهکارهایی برای نظارت و کنترل اثرات زیست‌محیطی در طول زمان پروژه.

5. برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌بخشی

آموزش کارکنان و ذینفعان: برنامه‌های آموزشی برای افراد مرتبط با پروژه در زمینه حفاظت از محیط‌زیست.

آگاهی‌بخشی به جوامع محلی: اطلاع‌رسانی و آموزش به جوامع محلی در خصوص تأثیرات زیست‌محیطی و چگونگی مشارکت در حفظ محیط‌زیستی

6. نظارت و ارزیابی

شاخص‌های ارزیابی: تعیین شاخص‌ها و معیارهایی برای سنجش موفقیت طرح مدیریت زیست‌محیطی.

برنامه نظارت و گزارش‌دهی: چگونگی جمع‌آوری داده‌ها، انجام بازدیدهای میدانی و تدوین گزارش‌های دوره‌ای.

7. مدیریت بحران

شناسایی ریسک‌ها: شناسایی بحران‌های احتمالی که ممکن است در پروژه پیش بیاید.

برنامه پاسخ به بحران: تدوین برنامه‌ای برای مقابله با شرایط بحرانی و اثرات آن بر محیط‌زیست.

8. نتیجه‌گیری و پیشنهادات

جمع‌بندی کلی: خلاصه‌ای از مهم‌ترین نکات گزارش و تأکید بر اقدامات اجرایی.

پیشنهادات برای بهبود: پیشنهادات به منظور بهبود روند مدیریت زیست‌محیطی در پروژه‌های مشابه.

9. ضمائم

مستندات تکمیلی: ارائه مستندات، داده‌ها و شواهد تکمیلی مانند نتایج ارزیابی‌های زیست‌محیطی، نقشه‌ها و گزارشات فنی.

تهیه یک گزارش EMP می‌تواند نیاز به همکاری نزدیک با متخصصان زیست‌محیطی، مهندسان، مشاوران (دارای تجربه و صلاحیت ارائه خدمات مشاوره محیط زیستی) و سایر ذینفعان مرتبط داشته باشد تا بتوان تمامی ابعاد زیست‌محیطی پروژه را به درستی پوشش داد.

در ادامه جهت افزایش اطلاع متقاضیان و کارفرمایان محترم لینک دانلود شیوه نامه انجام مطالعات برنامه مدیریت محیط زیست و تهیه گزارش آن اورده شده است، ولیکن لازم است کلیه کارفرمایان محترم بدانند این مطالعات از جمله مطالعات تخصصی بوده و ابعاد زیادی را از پروژه و منطقه مورد مطالعه قرار می دهد و امری کاملا تخصصی است، پیشنهاد می گردد کارفرمایان محترم حتما در این اقدام به عقد قرارداد با شرکت های مشاور نموده و این گزارش را به صورت برون سپاری تهیه نمایند تا از ایجاد حساسیت نسبت پروژه ایشان در سامان محیط زیست کاهش یافته و با کمترین اتلاف وقت و هزینه مجوزهای لازم را کسب نمایند.

گروه مهندسین مشاور سورین همکار شرکت نوین کاوش زیست سپهر دارای گواهی صلاحیت (گرید۳) ارائه این خدمت را داشته و با وجود استقرار دفتر مرکزی این شرکت در شهر اصفهان آمادگی ارائه کلیه خدمات مشاور محیط زیستی به کل استان های کشور و صاحبان واحدهای صنعتی، معدنی، خدماتی و غیره را دارد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و استعلام قیمت با شماره درج شده در این پست تماس حاصل فرمایید.

https://imgurl.ir/viewer.php?file=z69149_.pdf

لیست پروژه‌ها و طرح‌های مشمول ارزیابی اثرات زیست‌محیطی (EIA) در ایران مطابق با دستورالعمل‌های سازمان محیط زیست به شرح زیر است. این پروژه‌ها باید قبل از شروع به‌طور کامل ارزیابی شوند تا تأثیرات منفی آنها بر محیط‌زیست شناسایی و کاهش یابد. در انتهای این متن فایل پروژه های مشمول و جداول مربوطه با جزئیات بیشتر آورده شده است.

1. پروژه‌های عمرانی و ساختمانی

ساخت و توسعه بزرگراه‌ها، جاده‌ها، تونل‌ها و پل‌ها

ساخت و توسعه مسکن و شهرک‌ها

ساخت و توسعه پروژه‌های تجاری، اداری و صنعتی

ساخت و توسعه بیمارستان‌ها، مدارس و مراکز آموزشی

پروژه‌های ساختمانی در مناطق حفاظت‌شده و حساس

2. پروژه‌های آب و منابع آبی

ساخت سدها و تأسیسات آبی

پروژه‌های انتقال آب

پروژه‌های آبیاری و زهکشی

استخراج و استفاده از منابع آب زیرزمینی

پروژه‌های مرتبط با تصفیه آب و فاضلاب

3. پروژه‌های انرژی

ساخت و توسعه نیروگاه‌های حرارتی، بادی، خورشیدی و هسته‌ای

پروژه‌های تولید و توزیع انرژی

خطوط انتقال برق و گاز

پروژه‌های استخراج نفت و گاز

پروژه‌های سوخت‌های فسیلی

4. پروژه‌های صنعتی و تولیدی

کارخانه‌های بزرگ صنعتی (سیمان، فولاد، پتروشیمی و غیره)

صنایع شیمیایی، رنگ و رزین

پروژه‌های تولید مواد شیمیایی و دارویی

کارخانه‌های فرآوری مواد معدنی و فلزات

تأسیسات تولید انرژی‌های تجدیدپذیر

5. پروژه‌های معدنی و استخراج

استخراج معادن (ذغال‌سنگ، طلا، مس، آهن، گچ، سنگ‌های ساختمانی)

معادن فلزی و غیرفلزی

پروژه‌های معدن‌کاری زیرزمینی و روباز

6. پروژه‌های حمل و نقل

ساخت فرودگاه‌ها و بنادر

پروژه‌های حمل و نقل ریلی

ساخت ایستگاه‌های مترو و اتوبوس‌رانی

سیستم‌های حمل و نقل هوشمند

ساخت جاده‌ها و بزرگراه‌ها

7. پروژه‌های کشاورزی و منابع طبیعی

تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی و جنگل‌زدایی

پروژه‌های دامداری و طیور

پروژه‌های شیلات و پرورش آبزیان

آبیاری و بهره‌برداری از منابع طبیعی

8. پروژه‌های حفاظت از محیط زیست

طرح‌های مدیریت پسماند و بازیافت

پروژه‌های بازسازی و حفاظت از اکوسیستم‌های طبیعی

پروژه‌های مرمت و احیای مناطق زیست‌محیطی آسیب‌دیده

پروژه‌های حفاظت از تنوع زیستی و گونه‌های در معرض خطر

9. پروژه‌های گردشگری و تفریحی

ساخت و توسعه هتل‌ها، استراحتگاه‌ها و مراکز تفریحی

ساخت مناطق گردشگری در مناطق حفاظت‌شده و طبیعی

تأسیس پارک‌ها و فضاهای سبز

پروژه‌های تفریحی و ورزشی در طبیعت

10. پروژه‌های شهری و روستایی

توسعه و احداث زیرساخت‌های شهری (شبکه‌های فاضلاب، آب شرب، برق و گاز)

توسعه نواحی مسکونی، تجاری و خدماتی

نوسازی و بهسازی مناطق شهری و روستایی

11. پروژه‌های مرتبط با تغییرات اقلیمی

پروژه‌های مقابله با تغییرات اقلیمی

توسعه فناوری‌های کم‌کربن و کربن‌زدایی

طرح‌های کاهش آلودگی هوا و بهبود کیفیت آب و خاک

12. پروژه‌های معدنی و زیست‌محیطی

استخراج مواد معدنی به ویژه در مناطق حساس زیست‌محیطی

پروژه‌های ساخت و توسعه منابع معدنی در مناطق حفاظت‌شده

این پروژه‌ها می‌بایست طبق قوانین و دستورالعمل‌های سازمان محیط زیست کشور ارزیابی اثرات زیست‌محیطی (EIA) شوند تا تأثیرات منفی بر اکوسیستم و سلامت عمومی کاهش یابد و اقدامات اصلاحی لازم انجام شود.

#گروه_مهندسین_مشاور_سورین، همکار شرکت #نوین_کاوش_زیست_سپهر دارای #گرید ارائه خدمات #مشاوره_زیست_محیطی با در اختیار داشتن کارشناسان مجرب و با تجربه آماده ارائه مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی کلیه طرح های مشمول می باشد.

https://imgurl.ir/viewer.php?file=h67849____.pdf

آیین‌نامه ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) در ایران

ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA) فرآیندی نظام‌مند برای شناسایی، پیش‌بینی، و مدیریت پیامدهای زیست‌محیطی پروژه‌های توسعه قبل از تصمیم‌گیری نهایی است. در ایران، این فرآیند تحت قوانین و مقررات خاصی انجام میشود که توسط سازمان حفاظت محیط زیست (EPA Iran) نظارت میگردد.

مبانی قانونی

قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست (مصوب ۱۳۵۳ و اصلاحات بعدی): پایه اصلی الزامات EIA در ایران.

-آییننامه اجرایی ارزیابی اثرات زیست‌محیطی (مصوب ۱۳۹۰): جزئیات فرآیند، پروژههای مشمول، و مراحل اجرایی را تعیین میکند.

- سایر اسناد: دستورالعمل‌های فنی سازمان حفاظت محیط زیست و توافقنامه‌های بینالمللی مرتبط (مانند پروتکل های الحاقی به کنوانسیون‌های زیست‌محیطی).

پروژه‌های مشمول EIA

پروژه‌های بزرگ مقیاس که احتمال اثرات قابل توجه بر محیط زیست دارند، شامل:

- طرحهای صنعتی (پتروشیمی، فولاد، سیمان).

- پروژههای زیرساختی (سدها، بزرگراه‌ها، فرودگاه‌ها).

- معادن بزرگ و پروژه‌های نفت و گاز.

- نیروگاه‌ها و مراکز انرژی.

- شهرک‌های صنعتی و کشاورزی.

مراحل فرآیند EIA در ایران

1. غربالگری (Screening): تعیین نیاز به EIA بر اساس حساسیت محیطی و مقیاس پروژه (این بخش بر اساس طرح های مشمول ارزیابی و با نظر کارشناسان سازمان محیط زیست تعیین می گردد)

2. محدود بندی (Scoping): شناسایی معیارهای کلیدی ارزیابی و ذینفعان (توسط مشاور و گاها با همکاری کارشناسان سازمان)

3. تهیه گزارش EIA: توسط مجری پروژه با مشارکت کارشناسان زیست‌محیطی (الزاما می بایست توسط شرکت های دارای رتبه (گرید) ارائه خدمات مشاوره محیط زیست از سازمان برنامه و بودجه باشند)

4. مشارکت عمومی: انتشار گزارش برای نظرسنجی و دریافت بازخورد از جوامع محلی و سازمان‌های مردم‌نهاد (این بخش یکی از قسمت های اصلی این مطالعات بوده و می بایست جز ارکان اصلی و اولیه گزارش بوده و به صورت میدانی توسط مشاور مورد مطالعه و بررسی قرارگیرد)

5. بررسی فنی: ارزیابی گزارش توسط کارگروه تخصصی سازمان حفاظت محیط زیست (ابتدا توسط کارشناس معین مطالعه و پس از آن در کمیته های تخصصی مطرح می گردد)

6. تصویب یا رد پروژه: صدور مجوز مشروط یا غیرمشروط، یا رد پروژه در صورت ریسک‌های غیرقابل مدیریت.

7. پایش پس از تصویب: نظارت بر اجرای تعهدات زیست‌محیطی مجری پروژه (پس از تهیه و تصویب گزارش توسط سازمان محیط زیست، ادارات تابعه مسابقات اجرای طرح و تمهیدات قید شده در گزارش مطالعات را مورد پایش قرار می دهند و همچنین آزمایشگاه های معتمد نیز به نمونه برداری و اندازه گیری و ارائه گزارش پایش به سازمان می پردازند)

نقش سازمان حفاظت محیط زیست

- بررسی مستندات EIA و اطمینان از انطباق با معیارهای زیستمحیطی.

- صدور مجوزهای لازم با اعمال شروط کاهش اثرات (مانند استفاده از فناوریهای پاک).

- نظارت بر اجرای پروژه و اعمال جریمه در صورت تخلف (مانند توقف فعالیت یا پرداخت غرامت).

چالشهای اجرایی

-ارجاع متقاضی به شرکت شهرک ها یا منابع طبیعی از طرف سازمان صمت و تعیین محل اجرای طرح پیش از انجام استعلام و مطالعات زیست محیطی یکی از بزرگ ترین چالش های اجرایی این مطالعات شناخته می شود

-کمبود ظرفیتهای فنی: در برخی موارد، ضعف در کیفیت گزارش‌های EIA.

- ضعف در مشارکت عمومی: محدودیت‌های احتمالی در مشارکت مؤثر جامعه محلی.

- نظارت ناکافی: چالش در پایش مستمر پروژه‌های تصویب شده.

سازگاری با استانداردهای بین‌المللی

فرآیند EIA ایران از اصول کلی مندرج در دستورالعملهای برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) الهام گرفته، اما با توجه به شرایط محلی (قوانین، اکوسیستمها، و اولویتهای توسعه) تطبیق یافته است.

نکته پایانی: اجرای مؤثر EIA نیازمند تقویت همکاری و هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی، افزایش آگاهی عمومی، و به‌روزرسانی دستورالعمل‌ها بر اساس دانش روز و همچنین انجام مطالعات توسط مشاور با تجربه و دارای رزومه مناسب است.

گروه مهندسین مشاور سورین همکار شرکت نوین کاوش زیست سپهر (دارای رتبه ارائه خدمات مشاوره محیط زیست) آمادگی انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی در کل کشور را با تیمی با تجربه و خبره دارد.

جهت دریافت مشاوره رایگان در این زمینه با شماره تماس قید شده در این بلاگ تماس حاصل فرمایید.

آیین نامه ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه های بزرگ در ادامه جهت دانلود و مطالعه قرار داده شده است.

https://imgurl.ir/viewer.php?file=f7143_570216_A9RFD43.pdf

پارامترهای تأثیرگذار در مکانیابی استقرار نیروگاه‌های خورشیدی به‌طور کلی به چهار دسته زیر تقسیم می‌شوند

**جغرافیایی-اقلیمی**

**فنی و زیرساختی**

**اقتصادی-حقوقی**

**زیست محیطی**

این پارامترها بر اساس مطالعات متعدد و روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره (MCDM) مانند تحلیل سلسله مراتبی فازی (Fuzzy-AHP)، روش بهترین-بدترین (BWM) و سوارا (SWARA) ارزیابی و اولویت‌بندی می‌شوند. در ادامه، مهمترین این عوامل شرح داده شده‌اند:

**۱. پارامترهای جغرافیایی و اقلیمی**
- **تابش خورشیدی**:
اصلی‌ترین عامل مؤثر در انتخاب مکان است. میزان تابش مستقیم و پراکنده خورشید (DNI و GHI) و ساعات آفتابی سالانه به‌طور مستقیم بر بازدهی نیروگاه تأثیر می‌گذارند. مناطق با تابش بالاتر (مانند استانهای فارس، کرمان و سیستان و بلوچستان) اولویت بالاتری دارند.
- **دمای محیط**:

دمای بالا باعث کاهش راندمان پنل‌ها می‌شود، چرا که ولتاژ خروجی سلول‌های خورشیدی با افزایش دما کاهش می‌یابد. مناطق با هوای خنک (مانند ارتفاعات) برای نصب پنل‌ها مناسب‌ترند.
- **بارش و رطوبت**:
بارش زیاد یا رطوبت بالا ممکن است باعث ایجاد رسوب یا خوردگی در تجهیزات شود. همچنین، بارش برف و یخبندان نیاز به نظافت مداوم پنل‌ها دارد.
- **گرد و غبار**:
مناطق کویری با گردوغبار زیاد (مانند خوزستان) نیاز به سیستم‌های نظافت خودکار یا برنامه‌های منظم تمیزکاری دارند، زیرا آلودگی سطح پنل‌ها تا ۴۰٪ بازدهی را کاهش میدهد.
- **ارتفاع از سطح دریا**:
افزایش ارتفاع، ضخامت اتمسفر را کاهش داده و تابش خورشید را بهبود می‌بخشد. همچنین دمای پایین‌تر در ارتفاعات، عملکرد پنل‌ها را افزایش میدهد.

### **۲. پارامترهای فنی و زیرساختی**
- **دسترسی به شبکه برق**:
نزدیکی به خطوط انتقال برق، هزینه‌های اتصال به شبکه و تلفات انرژی را کاهش می‌دهد. فاصله بیش از ۱۰ کیلومتر از شبکه، ممکن است اقتصادی نباشد .
- **توپوگرافی زمین**:
زمین‌های مسطح یا با شیب ملایم (۰ تا ۵ درجه) برای نصب پنل‌ها ایده‌آل هستند. شیب‌های تند هزینه‌های تسطیح و نصب را افزایش می‌دهند .
- **نوع خاک**:
خاک باید از نظر مقاومت و عدم وجود مواد شیمیایی مضر بررسی شود. خاک‌های سست نیاز به فونداسیون قویتر دارند.
- **جهت جغرافیایی**:
در نیمکره شمالی (مانند ایران)، پنل‌ها باید رو به جنوب نصب شوند تا حداکثر تابش جذب شود .
- **فضای مورد نیاز**:
هر کیلووات ظرفیت نیروگاه به ۱۰–۱۵ مترمربع زمین نیاز دارد. برای نیروگاه‌های بزرگ (مثلاً ۱ مگاوات)، حداقل ۱ هکتار زمین لازم است .

---

### **۳. پارامترهای اقتصادی و حقوقی**
- **هزینه زمین**:
قیمت زمین در مناطق دورافتاده معمولاً پایین‌تر است، اما هزینه‌های دسترسی و اتصال به شبکه ممکن است افزایش یابد .
- **مجوزهای قانونی**:
دریافت مجوزهای زیست‌محیطی، ساخت و بهره‌برداری از سازمان‌های مرتبط (مانند ساتبا) ضروری است. عدم دریافت مجوزها ممکن است پروژه را متوقف کند .
- **مالکیت زمین**:
اطمینان از عدم اختلافات حقوقی بر سر مالکیت زمین و تطابق با قوانین محلی .
- **تسهیلات دولتی**:
استفاده از وام‌ها یا یارانه‌های دولتی برای کاهش هزینه‌های اولیه .

### **۴. پارامترهای زیست‌محیطی**
- **حفاظت از اکوسیستم**:
اجتناب از مناطق حفاظت شده، تالاب‌ها یا زیستگاه‌های گونه‌هاي جانوری و گیاهی .
- **آلودگی نوری و صوتی**:
نیروگاه‌هایی بزرگ ممکن است بر حیات‌وحش محلی تأثیر بگذارند.
- **مصرف آب**:
نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی (CSP) به آب برای خنک‌کاری نیاز دارند، بنابراین در مناطق کم آب ممکن است مناسب نباشند .

---

### **۵. سایر عوامل مؤثر**
- **فاصله از گسل‌ها**:
مناطق با خطر زلزله بالا برای نصب تجهیزات نامناسب هستند .
- **فاصله از مراکز شهری**:
نزدیکی به شهرها هزینه‌های نیروی کار و نگهداری را کاهش می‌دهد، اما ممکن است زمین گران‌تر باشد .
- **امنیت منطقه**:
جلوگیری از نصب نیروگاه در مناطق ناامن یا مستعد خرابکاری .

---

### **روش‌های تحلیل و وزن‌دهی پارامترها**
در مطالعات مکانیابی، از ترکیب **سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)** و **روش‌های تصميم‌گيري چندمعیاره (MCDM)** مانند موارد زیر استفاده می‌شود:
- **تحلیل سلسله‌مراتبی فازی (Fuzzy-AHP)**: برای وزندهی معیارها با در نظر گرفتن عدم قطعیت .
- **روش بهترین-بدترین (BWM) و سوارا (SWARA)**: برای اولویت‌بندی دقیق‌تر معیارها .
به عنوان مثال، در استان فارس، معیارهای **پتانسیل فتوولتائیک (۲۴.۱٪)**، **تابش مستقیم (۱۵.۶٪)** و **دما (۱۲٪)** بیش‌ترین وزن را داشته‌اند.

---

### **جمع‌بندی**
انتخاب مکان مناسب برای نیروگاه خورشیدی نیازمند ارزیابی جامع عوامل جغرافیایی، فنی، اقتصادی و زیست‌محیطی است. استفاده از روش‌های ترکیبی GIS و MCDM به برنامه‌ریزان کمک میکند تا مناطق مستعد (مانند شمال فارس، آباده و اقلید) را با دقت شناسایی کنند. همچنین، توجه به نگهداری پنل‌ها در مناطق پرگردوغبار و بهینه‌سازی زاویه نصب، بازدهی بلندمدت نیروگاه را تضمین میکند.

گروه #مهندسین_مشاور_سورین همکار شرکت مهندسی مشاور محیط زیست #نوین_کاوش_زیست_سپهر با در اختیار داشتن کارشناسان مجرب و تجربه کافی در این زمینه آماده انجام کلیه مطالعات #امکان_سنجی و #مکانیابی و #ارزیابی_اثرات_زیست_محیطی و #برنامه_مدیریت_محیط_زیست برای نیروگاه های خورشیدی است.

شیرین‌سازی هیدروکربن‌ها فرآیندی است که برای حذف ترکیبات گوگردی، نیتروژنی و اکسیژن‌دار از جریان‌های هیدروکربنی مانند گاز طبیعی، نفت خام و محصولات پالایشگاهی استفاده می‌شود. این ترکیبات نامطلوب می‌توانند باعث خوردگی تجهیزات، کاهش کیفیت محصولات و آلودگی محیط زیست شوند. در ادامه به برخی از روش‌های رایج شیرین‌سازی هیدروکربن‌ها و توضیح مختصر هر یک اشاره می‌شود:

### 1. **شیرین‌سازی فیزیکی**
- **جذب سطحی (Adsorption)**: در این روش از مواد جاذب مانند زئولیت‌ها، کربن فعال یا آلومینا برای جذب ترکیبات گوگردی و سایر ناخالصی‌ها استفاده می‌شود. این مواد جاذب دارای سطح فعال بالایی هستند و می‌توانند ترکیبات نامطلوب را به دام بیندازند.
- **تقطیر (Distillation)**: در این روش از تفاوت در نقطه جوش ترکیبات برای جداسازی استفاده می‌شود. ترکیبات سبک‌تر با نقطه جوش پایین‌تر جدا شده و ترکیبات سنگین‌تر با ناخالصی‌ها باقی می‌مانند.

### 2. **شیرین‌سازی شیمیایی**
- **شست‌شو با محلول قلیایی (Caustic Wash)**: در این روش از محلول سدیم هیدروکسید (NaOH) برای حذف ترکیبات اسیدی مانند سولفید هیدروژن (H₂S) و مرکاپتان‌ها استفاده می‌شود. این ترکیبات با محلول قلیایی واکنش داده و به شکل نمک‌های محلول در می‌آیند.
- **اکسیداسیون (Oxidation)**: در این روش ترکیبات گوگردی مانند H₂S به ترکیبات کم‌خطرتر مانند سولفور یا سولفات اکسید می‌شوند. این فرآیند معمولاً با استفاده از کاتالیزورها یا مواد اکسیدکننده انجام می‌شود.

### 3. **شیرین‌سازی بیولوژیکی**
- **فرآیندهای بیولوژیکی**: در این روش از میکروارگانیسم‌ها برای تجزیه ترکیبات گوگردی و نیتروژنی استفاده می‌شود. این میکروارگانیسم‌ها ترکیبات نامطلوب را به محصولات بی‌خطر مانند آب و دی‌اکسید کربن تبدیل می‌کنند. این روش معمولاً برای تصفیه گازهای با غلظت پایین ناخالصی‌ها استفاده می‌شود.

### 4. **شیرین‌سازی با استفاده از غشاها**
- **جداسازی غشایی (Membrane Separation)**: در این روش از غشاهای نیمه‌تراوا برای جداسازی ترکیبات گوگردی و سایر ناخالصی‌ها استفاده می‌شود. غشاها بر اساس اندازه مولکولی یا تفاوت در فشار جزئی، ترکیبات نامطلوب را از جریان هیدروکربنی جدا می‌کنند.

### 5. **شیرین‌سازی با استفاده از فرآیندهای حرارتی**
- **کراکینگ حرارتی (Thermal Cracking)**: در این روش با اعمال حرارت بالا، ترکیبات سنگین و ناخالصی‌ها به ترکیبات سبک‌تر و مفیدتر شکسته می‌شوند. این فرآیند معمولاً در پالایشگاه‌ها برای بهبود کیفیت محصولات استفاده می‌شود.

### 6. **شیرین‌سازی با استفاده از فرآیندهای کاتالیستی**
- **هیدروژناسیون (Hydrogenation)**: در این روش از کاتالیزورها و هیدروژن برای تبدیل ترکیبات گوگردی به سولفید هیدروژن (H₂S) استفاده می‌شود. سپس H₂S به راحتی از جریان هیدروکربنی جدا می‌شود.

هر یک از این روش‌ها بسته به نوع هیدروکربن، غلظت ناخالصی‌ها و شرایط عملیاتی انتخاب می‌شوند. ترکیب چند روش نیز در برخی موارد برای دستیابی به سطح مطلوب شیرین‌سازی استفاده می‌شود.

گروه مهندسین مشاور #سورین همکار گروه مهندسین مشاور #نوین_کاوش_زیست_سپهر با تجربه کافی در زمینه مطالعات زیست محیطی طرح های نفتی آماده ارائه این خدمات می باشد.

با توجه به اهمیت روزافزون انرژی‌های تجدیدپذیر و به ویژه انرژی خورشیدی، شیوه‌نامه جدیدی برای ارزیابی نیروگاه‌های خورشیدی تدوین شده است. این شیوه‌نامه شامل مراحل و معیارهای مشخصی برای ارزیابی فنی، اقتصادی، و زیست‌محیطی این نیروگاه‌ها می‌باشد.

▎مراحل ارزیابی:

1. مطالعه اولیه و شناسایی محل: بررسی مکان پیشنهادی برای نصب نیروگاه، شامل تحلیل شرایط جغرافیایی و اقلیمی.

2. تحلیل فنی: ارزیابی تجهیزات مورد استفاده، طراحی سیستم و پیش‌بینی عملکرد نیروگاه.

3. تحلیل اقتصادی: بررسی هزینه‌ها، درآمدها و بازگشت سرمایه.

4. مطالعات زیست‌محیطی: این مرحله شامل ارزیابی تأثیرات زیست‌محیطی پروژه بر روی اکوسیستم محلی، تنوع زیستی، و منابع آب و خاک است. انجام این مطالعات به منظور شناسایی و کاهش آثار منفی پروژه بر محیط زیست الزامی است.

▎الزامات انجام مطالعات زیست‌محیطی:

مطالعات زیست‌محیطی برای نیروگاه‌های خورشیدی به دلایل زیر الزامی است:

• حفاظت از تنوع زیستی: شناسایی تأثیرات احتمالی بر روی گونه‌های گیاهی و جانوری منطقه.

• مدیریت منابع آب: بررسی نیازهای آبی پروژه و تأثیر آن بر منابع آب محلی.

• کاهش آلودگی: تحلیل اثرات احتمالی بر کیفیت هوا و خاک.

• پاسخ به نگرانی‌های محلی: درگیر کردن جامعه محلی و پاسخ به نگرانی‌های آن‌ها در مورد تأثیرات زیست‌محیطی.

▎نتیجه‌گیری:

شیوه‌نامه جدید ارزیابی نیروگاه‌های خورشیدی نه تنها به بهبود کیفیت پروژه‌ها کمک می‌کند بلکه با توجه به الزامات زیست‌محیطی، به توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست نیز توجه ویژه‌ای دارد. تمامی سرمایه‌گذاران و مجریان پروژه‌ها موظف به رعایت این شیوه‌نامه هستند تا اطمینان حاصل شود که انرژی تولید شده از منابع تجدیدپذیر به بهترین شکل ممکن با حداقل آسیب به محیط زیست تولید می‌شود. در ادامه در لینک زیر شیوه نامه ارزیابی اثرات زیست محیطی نیروگاه های خورشیدی آورده شده است.

https://imgurl.ir/viewer.php?file=l517325_DOC-20250107-WA0000_250107_100452.pdf

#گروه_مهندسین_مشاور_سورین با سابقه درخشان در زمینه تهیه گزارش های مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی از جمله #نیروگاه_های خورشیدی آماده ارائه این خدمت به مجموعه هایی که قصد راه اندازی #نیروگاه_خورشیدی را دارند، می باشد.

▎توسعه استراتژی‌های سبز برای سازمان‌ها و شرکت‌ها

در دنیای امروز، توجه به مسائل زیست‌محیطی و پایداری به یکی از اولویت‌های اصلی سازمان‌ها و شرکت‌ها تبدیل شده است. توسعه استراتژی‌های سبز نه تنها به حفظ محیط زیست کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به بهبود عملکرد مالی، افزایش اعتبار برند و جذب مشتریان جدید نیز منجر شود. در این مقاله، به بررسی راهکارها و مزایای توسعه استراتژی‌های سبز برای سازمان‌ها و شرکت‌ها می‌پردازیم.

▎1. تعریف استراتژی‌های سبز

استراتژی‌های سبز به مجموعه اقداماتی اطلاق می‌شود که سازمان‌ها برای کاهش تأثیرات منفی خود بر محیط زیست و ارتقاء پایداری انجام می‌دهند. این استراتژی‌ها شامل مدیریت منابع، کاهش پسماند، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و بهینه‌سازی فرآیندها می‌شود.

▎2. مزایای توسعه استراتژی‌های سبز

• کاهش هزینه‌ها: با بهینه‌سازی مصرف انرژی و منابع، سازمان‌ها می‌توانند هزینه‌های عملیاتی خود را کاهش دهند.


• بهبود تصویر برند: سازمان‌هایی که به مسئولیت اجتماعی و محیط زیستی خود اهمیت می‌دهند، معمولاً تصویر مثبتی در ذهن مشتریان دارند.

• جذب مشتریان جدید: امروزه مصرف‌کنندگان بیشتری به محصولات و خدمات پایدار توجه می‌کنند. ارائه گزینه‌های سبز می‌تواند به جذب این مشتریان کمک کند.

• رعایت قوانین و مقررات: با توجه به افزایش قوانین زیست‌محیطی، توسعه استراتژی‌های سبز به سازمان‌ها کمک می‌کند تا از جریمه‌ها و مشکلات قانونی جلوگیری کنند.

▎3. راهبردهای کلیدی برای توسعه استراتژی‌های سبز

• تحلیل وضعیت فعلی: اولین قدم در توسعه استراتژی‌های سبز، ارزیابی وضعیت فعلی سازمان در زمینه مصرف منابع، تولید پسماند و تأثیرات زیست‌محیطی است.

• تعیین اهداف واضح: سازمان‌ها باید اهداف مشخص و قابل اندازه‌گیری برای کاهش تأثیرات زیست‌محیطی خود تعیین کنند. این اهداف می‌توانند شامل کاهش مصرف انرژی، کاهش پسماند یا افزایش استفاده از مواد بازیافتی باشند.

• آموزش و فرهنگ‌سازی: برای موفقیت در اجرای استراتژی‌های سبز، لازم است که کارکنان آموزش ببینند و فرهنگ محیط زیستی در سازمان نهادینه شود.

• استفاده از فناوری‌های نوین: بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته می‌تواند به بهبود کارایی و کاهش اثرات منفی بر محیط زیست کمک کند. این شامل استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، سیستم‌های مدیریت انرژی و نرم‌افزارهای تحلیل داده‌ها می‌شود.

• همکاری با ذینفعان: همکاری با تأمین‌کنندگان، مشتریان و جامعه محلی می‌تواند به ایجاد یک زنجیره تأمین پایدار و مسئولیت‌پذیر کمک کند.

▎4. نتیجه‌گیری

توسعه استراتژی‌های سبز برای سازمان‌ها و شرکت‌ها نه تنها یک انتخاب اخلاقی بلکه یک ضرورت اقتصادی است. با اتخاذ رویکردهای پایدار، سازمان‌ها می‌توانند به حفظ محیط زیست کمک کنند و در عین حال از مزایای مالی و اجتماعی آن بهره‌مند شوند. در نهایت، سرمایه‌گذاری در آینده‌ای سبزتر نه تنها مسئولیت اجتماعی ماست، بلکه کلید موفقیت در بازار رقابتی امروز نیز محسوب می‌شود.

با اتخاذ این استراتژی‌ها، سازمان‌ها می‌توانند به عنوان پیشگامان در عرصه پایداری شناخته شوند و نقش مؤثری در حفاظت از سیاره ما ایفا کنند.

گروه #مهندسین_مشاور_سورین همکار شرکت #نوین_کاوش اصفهان با سابقه درخشان در زمینه ارائه خدمات مشاوره در زمینه برگزیده شدن واحدها در جشنواره صنعت سبز و تعیین استراتژی های مدیریتی سبز آماده همکاری با صاحبان صنایع می باشد. معافیت های مالیاتی یکی از مزایای دستیابی به این مهم است.

فرآوری مس به روش هیپ (Heap Leaching) یکی از روش‌های متداول در استخراج مس از معادن است که به خصوص برای ذخایر کم‌عیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، سنگ معدن خرد شده بر روی توده‌هایی از مواد غیر قابل حل (معمولاً خاک و سنگ) قرار می‌گیرد و محلول‌های شیمیایی (معمولاً اسید سولفوریک) بر روی آن پاشیده می‌شود تا مس حل شده و از توده خارج شود.

▎الزامات محیط زیستی در فرآوری مس به روش هیپ

1. مدیریت آب: یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در فرآوری هیپ، مدیریت آب است. استفاده از آب برای شستشوی سنگ معدن و همچنین جلوگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی و سطحی از اهمیت بالایی برخوردار است.

2. کنترل آلودگی خاک و آب: باید اقداماتی برای جلوگیری از نشت محلول‌های شیمیایی به خاک و آب‌های زیرزمینی انجام شود. این شامل طراحی مناسب توده‌های هیپ، استفاده از لایه‌های عایق و سیستم‌های جمع‌آوری و تصفیه آب است.

3. مدیریت پسماندها: پسماندهای حاصل از فرآوری باید به طور مناسب مدیریت شوند تا از آلودگی محیط زیست جلوگیری شود. این شامل ذخیره‌سازی صحیح و بازیافت مواد قابل بازیافت است.

4. کنترل انتشار گازها: در فرآیندهای شیمیایی ممکن است گازهایی آزاد شوند که نیاز به کنترل و مدیریت دارند تا از آلودگی هوا جلوگیری شود.

5. تنوع زیستی: تأثیرات بر اکوسیستم‌های محلی باید مورد بررسی قرار گیرد و برنامه‌هایی برای حفاظت از تنوع زیستی منطقه تدوین شود.

▎الزام به انجام مطالعات محیط زیستی

قبل از آغاز هرگونه فعالیت استخراجی، لازم است که مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA) انجام شود. این مطالعات شامل موارد زیر است:

1. شناسایی اثرات احتمالی: شناسایی اثرات منفی و مثبت فعالیت‌ها بر روی محیط زیست، جوامع محلی و اقتصاد.

2. ارزیابی ریسک‌ها: تحلیل ریسک‌های مرتبط با آلودگی، تخریب زیستگاه‌ها و سایر اثرات منفی.

3. برنامه‌ریزی برای کاهش اثرات منفی: ارائه راهکارهایی برای کاهش یا جبران اثرات منفی شناسایی شده.

4. مشاوره با ذینفعان: جلب نظر و مشارکت جوامع محلی و سایر ذینفعان در فرآیند تصمیم‌گیری.

5. نظارت و پیگیری: برنامه‌ریزی برای نظارت مستمر بر اثرات محیط زیستی پس از آغاز فعالیت‌ها و تطابق با الزامات قانونی.

این الزامات و مطالعات به منظور حفظ محیط زیست و کاهش اثرات منفی ناشی از استخراج مس ضروری هستند و می‌توانند به توسعه پایدار این صنعت کمک کنند.

#گروه_مهندسین_مشاور_سورین همکار #شرکت_نوین_کاوش_زیست_سپهر دارای #گرید ارائه خدمات #مشاوره_محیط_زیست آماده ی ارائه کلیه خدمات #مشاوره، #مطالعات و تهیه #گزارش_های_ محیط زیستی جهت کلیه #معادن و واحدهای #فرآوری_معدنی است.